W ramach małego projektu Międzynarodowego Funduszu Wyszechradzkiego, chcemy zbadać aktualną sytuację lawinową w sezonie zimowym 2012, a zwłaszcza w pobliżu ośrodków narciarskich w Karpatach Ukraińskich regionu Zakarpackiego. Również mamy zamiar przeanalizować aktualny stan działań, mający na celu zapobieganie lawinom, oraz zbadać gotowość ukraińskiego górskiego pogotowia ratunkowego w nagłych wypadkach.
Nowe wyciągi narciarski są budowane w wysokich partiach gór, gdzie ruch turystyczny często skoncentrowany jest na obszarach o wysokim zagrożeniu lawinowym. Celem projektu jest monitoring tych obszarów, a zwłaszcza w pobliżu wyciągów i tras narciarskich gdzie rozwija się turystyka masowa, w głównym stopniu z krajów ze wspólnoty Wyszechradzkiej: Czech, Polski, Słowacji i Węgier.
Po konsultacji z Ukraińskim Górskim Pogotowiem Ratunkowym, w projekcie skupiamy się na obszarze Borżawy (wyciąg narciarski Pilipiec), Świdowca (wyciąg narciarski Dragobrat) oraz miejsca, które są częstym celem zimowych wycieczek czyli Połonina Krasna i masyw Pikuja. Oceniamy te obszary pod kątem zagrożenia lawinowego i udzielamy informacji na ten temat.
Celem projektu jest umieszczenie na mapie tras lawinowych w oparciu o dane ze stacji meteorologicznych, na podstawie orografii terenu oraz pomiarów w terenie. Wyodrębnione miejsca lawinowe będzie można odpowiednio zaznaczyć oraz zabezpieczyć.
Po zapoznaniu się z metodami działania stacji meteorologicznych na Ukrainie, będzie można za pomocą danej stacji, podawać komunikaty zagrożenia lawinowego na Zakarpaciu za pośrednictwem strony internetowej.
Charakterystyka obszaru
Tereny górskie w Karpatach Ukraińskich są słabo zaludnione oraz są trudno dostępne, długość dolin sięga od 30 do 50km. Region Zakarpacia posiada najważniejsze masywy górskie – Połonina Równa (długość: 20km, wysokość: 1482m ), Borżawa (długość głównego grzbietu: 45km, najwyższy szczyt: Stoh 1681 m), Połonina Krasna (długość głównego grzbietu: 35km, najwyższy szczyt: Sichliański 1563 m), Gorgany (długość głównego grzbietu: 130km, najwyższy szczyt: Sywula 1831 m), Świdowiec (długość głównego grzbietu: 50km, najwyższy szczyt: Bliźnica 1883 m), Czarnohora (długość głównego grzbietu: 40km, grupa szczytów górskich powyżej 2000 m, najwyższy szczyt Ukrainy: Howerla 2061 m). Najbardziej popularnymi górami do uprawiania turystyki zimowej (skitury, freeride) są Borżawa oraz Świdowiec. Na najwyższych partiach tych gór występują wyciągi narciarskie.
Lawiny na terenie Górskiego Pogotowia Ratunkowego Zakarpacie
Na obszarze Zakarpackim wyróżnia się ponad tysiąc miejsc lawinowych, głównie na Borżawie, Połoninie Krasnej, Świdowcu, w Gorganach oraz Czarnohorze. W Wyniku nowo wybudowanych wyciągów narciarskich , turyści najbardziej narażeni są na Borżawie (w przeciągu 6 lat spadło 50 lawin, największa lawina miała 75 tys m3), Świdowcu (w przeciągu 4 lat spadło 140 lawin) oraz w Czarnohorze (w przeciągu 6 lat spadło 80 lawin, największa miała 32 tys m3).
KOMUNIKATY LAWINOWE
Projekt prewencji lawinowej oraz monitoringu bieżącej sytuacji jest finansowany w ramach małego projektu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
Aleš Kučera