Seliștat

Posted by

Seliștat jest jedną z najbardziej wyizolowanych wsi w regionie Brașov i znajduje się z dala od cywilizacji. Seliștat w latach świetności liczył 800 mieszkańców, przeważali Sasi, ale mieszkali tu też Rumuni, Węgrzy oraz Cyganie. Mimo takiej różnorodności wszyscy żyli tu ze sobą w zgodzie. Liczebność populacji wsi spadła o ponad trzy czwarte wraz z masową emigracją Sasów z Transylwanii. Mieszka tu jeszcze tylko jedna osoba pochodzenia saskiego, Sofia Tonca, urodzona w 1921r. Pierwsza wzmianka o miejscowości Seliștat pojawia się w 1206r.. „Selgestat” czy też „Felix locus” zalicza się do pierwszych osiedli saskich w Transylwanii.

W połowie wieku XII przybywają do Transylwanii koloniści pochodzący z regionu położonego nad Renem i Mozelą, zachęceni przez węgierskiego Króla Gejzę II. Kościoły warowne zbudowane przez nich są dziś pomnikami kultury i tradycji siedmiogrodzkich Sasów. Jednym z prawie 300 zachowanych kościołów warownych jest kościół ze wsi Seliștat. Kto interesuje się wyjątkową historią Sasów siedmiogrodzkich znajdzie tu wiele śladów pozostawionych przez dawnych mieszkańców wsi. Tutejszy kościół nie był nigdy „tylko” świątynią, gdzie odprawiano liturgię, ale również twierdzą obronną, azylem – a dziś jest częścią młodzieżowego centrum kultury. Masywny i zachwycający budynek świątyni dominuje nad wsią. Obok znajduje się dom zwany domem owoców, miejsce, gdzie dawniej mieszkańcy przechowywali swoje zapasy. Krążą legendy, że w dawnych czasach pod tym domem znajdowało się wejście do tunelu, który prowadził poza twierdzę. Miał być wyposażony w system, który pozwalał uciekinierom na zablokowanie przejścia.

Kościół został zbudowany między rokiem 1300 a 1350 i pierwotnie nie posiadał wieży. Pod koniec XV wieku, po pustoszących najazdach wojsk tureckich, twierdz została wzmocniona. Nad chórem zbudowano trzypiętrową wieżę, korpus kościoła zyskał nowe warstwy. Z wieży można było strzelać z łuku czy wylewać gorącą smołę na nieprzyjaciół. Kto dzisiaj na nią wejdzie jest nagradzany cudownym widokiem na okolice wsi Seliștat. W przypadku ataku strażnicy bili w dzwony podnosząc alarm. Na ten sygnał mieszkańcy musieli natychmiast porzucić swoją pracę i zgromadzić się w wieży w określonym czasie. Na wieżę wchodzono po drewnianych, dość masywnych, schodach, które następnie wciągano do góry, pozbawiając w ten sposób napastników dostępu do wieży. W przypadkach, kiedy ktoś się spóźnił, używano liny, którą wciągano go na wieżę.

Tak jak w średniowieczu budynek musiał stawiać czoła licznym atakom wojsk tureckich, dzisiaj stawia czoła działaniom czasu i pogody, które pozostawiają ślady na jego murach. Z powodu emigracji Sasów w ostatnich dziesięcioleciach, kościół, dom parafialny i szkoła przez wiele czasu pozostawały zaniedbane. Z inicjatywy ojca Johannesa Kleina podjęto kroki, by świątynię uratować. Dach został zmieniony, założono nowe okapy, a organy odnowiono. Klucz do świątyni można dostać w domu nr 75, u pana Nicolae Lupascu. Dzięki entuzjazmowi wielu ochotników odnowiono też dom parafialny i szkołę. Dawny dom parafialny został przekształcony w dom wypoczynkowy z nowoczesnym wyposażeniem: kuchnią, stołówką, sypialniami i łazienkami.

Seliștat znajduje się na południu Transylwanii, w sercu Wyżyny Hartibaciu w odległości 30 km od Fagaraszu i 45km od Sighiszoary. Obszar ten został uznany za rezerwat przyrody dzięki występującej tu wyjątkowej florze i faunie. Z Fagaraszu należy jechać drogą na Brădeni aż do wsi Bărcut. Stamtąd należy pokonać 8km drogi nie asfaltowej aż do wsi Seliștat. Z Sighiszoary jedzie się w kierunku Agnita aż do Brădeni, tam należy skręcić do Retiș. Z Retiș do Bărcut jest 10km drogi nie asfaltowej, ale będącej w dobrym stanie. Z Bărcut do Seliștat jest 8km, również dorgą wiejską.

Opracowanie: I. Jóźwik
Tłumaczenie: M. Paczkowska, foto: I. Jóźwik

GPS: 45.987154, 24.862682

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *