Posted by 
Żubr europejski Bison bonasus na obszarze Karpat wyginął z końcem XVIII wieku. Najdłużej utrzymał się w Siedmiogrodzie na terenie współczesnych Karpat rumuńskich. Powrót tego największego lądowego ssaka Europy w Karpaty zapoczątkowała w latach pięćdziesiątych XX wieku Polska. Rozpoczął się on krótkotrwałym istnieniem ośrodka hodowli linii nizinno-kaukaskiej w Gorcach. W 1963 roku podjęto decyzję o utworzeniu wolnej populacji w Bieszczadach. Pierwsza zagroda aklimatyzacyjna powstała na terenie Nadleśnictwa Stuposiany, a pierwsze żubry wypuszczono na wolność już w 1964 roku. W 1976 roku utworzono drugą zagrodę w Nadleśnictwie Komańcza. Na wolność stado komanieckie zostało wypuszczone w 1980 roku. Obecnie liczebność żubrów w polskich Bieszczadach przekracza 250 osobników i zasiedla prawie cały obszar tych gór.
W ukraińskich Karpatach prace restytucyjne rozpoczęły się w 1965 roku. Obecnie żubry bytują tam w dwu regionach na Bukowinie oraz w Beskidach Skolskich, a ich liczebność drastycznie spadła.
Od 1999 roku prowadzony jest program restytucji żubrów wzdłuż łuku Karpat zainicjowany przez Polską Akademię Nauk i wspierany przez WWF – Large Herbivore Initiative. Program zakłada istnienie dwóch stad: zachodniego na pograniczu polsko-słowacko-ukraińskim oraz wschodniego na pograniczu rumuńsko-ukraińskim. Stado zachodnie tworzyłyby populacja bieszczadzka w Polsce, skolska na Ukrainie oraz powstała w 2004 roku populacja słowacka w Parku Narodowym Połoniny. Stado wschodnie składałoby się z populacji ukraińskiej na Bukowinie oraz nowo tworzonego stada rumuńskiego w Parku Narodowym Vantori-Naemt. Miejmy nadzieję, że podjęte prace restytucyjne pozwolą w przyszłości na zaistnienie silnej populacji karpackiej tego uratowanego przed wyginięciem gatunku.
Zapraszamy do galerii autorstwa Jana Duella, który od dwudziestu lat obserwuje żubry na północnych skłonach pasma Chryszczatej w Bieszczadach Zachodnich.
Opracowanie: M. Scelina
Foto: J. Duell
GALERIA ZDJĘĆ – Żubr w Karpatach
